Nadwaga to poważny problem u koni. Z nadmierną masą ciała wiąże się wiele problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia regulacji insuliny, ochwat, zespół metaboliczny koni (EMS), obniżona płodność, PPID (choroba Cushinga), łagodne guzy tłuszczowe oraz problemy ze stawami, takie jak choroba zwyrodnieniowa stawów (OA). W tym artykule znajdziesz kilka praktycznych wskazówek oraz listę rzeczy, które należy robić i których unikać, aby pomóc swojemu koniowi schudnąć w zdrowy sposób.
Kiedy koń powinien schudnąć?
Pierwszym krokiem w określeniu, czy Twój koń ma nadwagę, jest wykonanie oceny kondycji ciała (BCS). Najbardziej wiarygodną metodą jest 9-punktowa skala oceny kondycji ciała. System ten ocenia całkowitą ilość tkanki tłuszczowej: bada się złogi tłuszczu podskórnego w sześciu różnych miejscach na ciele: szyi, kłębie, grzbiecie, nasadzie ogona, żebrach i w okolicy za łopatkami. Koń z wynikiem 1 jest bardzo wychudzony, natomiast wynik 9 oznacza ekstremalną otyłość. Optymalnym wynikiem jest 5. Dostępne są również specjalne taśmy do pomiaru wagi koni, których można używać do oszacowania masy ciała. Dowiedz się więcej o tym, jak wykonać ocenę kondycji ciała swojego konia tutaj.
Ile wagi może stracić mój koń?
Aby konie mogły schudnąć, ważne jest stworzenie tzw. "ujemnego bilansu energetycznego". Mówiąc prościej: koń musi zużywać więcej energii, niż dostarcza w pożywieniu, ale bez utraty masy mięśniowej. Ćwiczenia są kluczowe, aby proces spalania tłuszczu przebiegał prawidłowo. W ten sposób koń wykorzystuje swoje rezerwy i traci na wadze. Jeśli utrata wagi jest zbyt szybka, organizm nie jest w stanie szybko przestawić się na nowe procesy, co powoduje krążenie szkodliwych substancji zamiast ich neutralizacji.
Dlatego bardzo ważne jest, aby konie traciły wagę stopniowo, a nie zbyt szybko! Koń czerpie energię z tłuszczów, węglowodanów i białek. Zbyt szybka utrata wagi lub niewłaściwy balans w diecie mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak rozpad mięśni, stłuszczenie wątroby, kwasica jelitowa, kolka, wrzody żołądka i insulinooporność. Aby Twój koń mógł bezpiecznie schudnąć, optymalna utrata wagi powinna wynosić od 0,5% do 1% tygodniowo.
Zarządzanie paszą dla koni z nadwagą
W naturze koń je małe ilości paszy objętościowej o niskiej wartości odżywczej (w porównaniu do pasz treściwych) przez cały dzień. Konie to zwierzęta pasące się, które pozyskują energię z włóknistej paszy objętościowej poprzez fermentację w jelicie ślepym i grubym. Konie nie mogą funkcjonować bez odpowiedniej struktury w diecie i potrzebują włóknistego materiału do prawidłowego funkcjonowania jelit.
- Wypas: Konie najwięcej tyją od trawy, dlatego ograniczaj wypas, jeśli mają nadwagę. Alternatywą jest piaskowy wybieg z dostępem do paszy objętościowej. W przypadku koni z BCS wynoszącym 7/9 i wyższym zaleca się (czasowo) całkowite zrezygnowanie z wypasu.
- Pasza objętościowa: Każdy koń powinien codziennie otrzymywać około 1,5 - 2% swojej masy ciała w suchej masie z paszy objętościowej. Konie, które mają nadwagę i muszą schudnąć, mogą mieć ograniczoną dawkę suchej masy do 1,3% masy ciała. Uwaga: nigdy nie podawaj zbyt małej ilości paszy objętościowej! Może to mieć poważne konsekwencje dla zdrowia Twojego konia.
- Pasza treściwa: Ogranicz lub całkowicie zrezygnuj z podawania paszy treściwej. Zamiast tego stosuj suplementy równoważące, takie jak Pavo Vital, aby zapewnić koniowi wszystkie potrzebne witaminy, minerały i mikroelementy, pomimo eliminacji paszy treściwej.
Uwaga: Zbyt mała ilość paszy objętościowej może poważnie zaszkodzić zdrowiu Twojego konia. Może to prowadzić do:
- Zakwaszenia jelita ślepego i grubego
- Kolki
- Wrzodów żołądka
- Zwiększonego ryzyka wystąpienia nawyków stajennych
Jak pomóc swojemu koniowi schudnąć: co robić, a czego unikać
Co robić
- Oceń kondycję swojego konia za pomocą oceny kondycji ciała (BCS).
- Monitorowanie wagi jest kluczowe! Waż, mierz lub oceniaj swojego konia co miesiąc i zapisuj wyniki w tabeli. Zapisuj także czas ćwiczeń (w minutach) oraz ilość podawanej paszy, aby móc w porę wprowadzać korekty. Przydatne harmonogramy znajdziesz w programie Pavo InShape.
- Sprawdź, czy pasza objętościowa, którą podajesz, jest odpowiednia dla koni, które muszą schudnąć. Możesz zlecić badanie wartości energetycznych, białka i cukru w paszy.
- Zawsze podawaj wystarczającą ilość paszy objętościowej! Nigdy nie dawaj mniej niż 1% suchej masy w stosunku do masy ciała konia.
- Podawaj kilka posiłków paszy objętościowej dziennie, najlepiej za pomocą wolnego karmienia (slow feeder).
- Dwie siatki na siano wsunięte jedna w drugą zmniejszają rozmiar otworów, wydłużają czas jedzenia.
- Ogranicz wypas, jeśli Twój koń ma nadwagę. Alternatywą może być piaskowy wybieg z dostępem do paszy objętościowej. Dla koni z BCS 7-9 zaleca się (czasowe) zaprzestanie wypasu.
- Stopniowo zwiększaj aktywność fizyczną swojego konia. W programie Pavo InShape znajdziesz przykładowy plan treningowy opracowany przez fizjolog sportu, dr Carolien Munsters.
- Zapewnij wystarczającą ilość białka w diecie: koń, który intensywnie się rusza, potrzebuje więcej białka, które wspiera spalanie tłuszczu oraz pomaga dbać o mięśnie i zapobiega ich rozpadowi. Pavo InShape to musli bogate w struktury, specjalnie opracowane, by wspierać konie w procesie odchudzania.
- Ogranicz lub zrezygnuj z podawania pasz treściwych o wysokiej zawartości cukru, skrobi i energii.
- Stosuj suplementy równoważące, takie jak Pavo Vital, aby zapewnić koniowi wszystkie potrzebne witaminy, minerały i mikroelementy, pomimo ograniczeń w podawaniu pasz treściwych.
- Zastanów się, czy nie przejść na dietę bezzbożową. Dzięki temu znacząco zmniejszasz ilość dostarczanych cukrów i skrobi.
- Stwórz plan działania na dłuższy okres i poszukaj kontaktu z innymi osobami, które również trenują swoje konie. Na przykład dołącz do grupy na Facebooku programu Pavo InShape i skorzystaj z rad oraz doświadczeń osób, które również pracują nad odchudzaniem swoich koni.
Czego unikać
- Nigdy nie przestawaj podawać paszy objętościowej. KAŻDY koń jej potrzebuje.
- Nie pozwól, aby Twój koń zbyt szybko tracił na wadze, ponieważ może to prowadzić do problemów zdrowotnych.
- Brak rezultatów? Nie kontynuuj bez końca i skontaktuj się z weterynarzem po 2 miesiącach bez rezultatów. Może istnieć medyczny powód, dla którego Twój koń nie traci na wadze.
