Ochwat to bardzo bolesna dolegliwość u konia, w której stan zapalny wewnątrz kopyta, spowodowany poważnym zaburzeniem metabolicznym, powoduje problemy. Jak rozpoznać ochwat u konia? Jakie są przyczyny tej dolegliwości i, co ważniejsze, jak można ją leczyć?
Czym jest ochwat?
Ochwat to stan zapalny listewek kopytowych wewnątrz kopyta. Listewki te zapewniają silne połączenie między ścianą kopyta a kością kopytową. W wyniku zapalenia połączenie to może ulec zerwaniu, a kość kopytowa odrywa się od ściany kopyta, co powoduje jej opadanie lub rotację. Zapaleniu towarzyszy przegrzanie i obrzęk, co sprawia koniowi ogromny ból. Ochwat zwykle występuje najpierw w przednich kopytach. Koń, który raz miał ochwat, zawsze pozostanie podatny na tę dolegliwość.
Jak rozpoznać ochwat?
Koń z ochwatem będzie próbował odciążyć bolące kopyta, ustawiając tylne nogi głęboko pod ciałem i wysuwając przednie nogi do przodu. Zauważysz, że Twój koń chce poruszać się jak najmniej, ponieważ sprawia mu to ból. Czasami nawet długo leży, aby odciążyć kopyta. W zależności od stopnia zaawansowania ochwatu, kość kopytowa może odłączyć się od puszki kopytowej, co powoduje utratę wsparcia i jej przechylenie. Wtedy czubek kości kopytowej wbija się w podeszwę. W ciężkich przypadkach można nawet zobaczyć kość kopytową przebijającą podeszwę.
Przyczyny ochwatu
Ochwat może mieć różne przyczyny. Oto sześć najczęstszych:
- Nadwaga
Konie i kuce z nadwagą są bardziej narażone na zaburzenia metabolizmu cukrów, czyli dysregulację insuliny (dawniej znaną jako insulinooporność). Dysregulacja insuliny u koni powoduje wiele problemów, ale jedną z najgorszych dolegliwości, które mogą się pojawić, jest ochwat. Aby sprawdzić, czy Twój koń ma dysregulację insuliny, możesz zlecić badanie krwi u weterynarza. Trudno to zauważyć z zewnątrz. Przeczytaj więcej o dysregulacji insuliny u koni i jak ją testować tutaj.
Nowość: Program Pavo InShape.
Czy Twój koń lub kuc jest zbyt gruby i chcesz, aby schudł w zdrowy sposób? Rozpocznij już dziś z Programem Pavo InShape: kompletnym programem odchudzania dla koni. - Zaburzenia jelitowe
Częstą przyczyną zaburzeń jelitowych jest spożycie przez konia nadmiernej ilości energetycznej paszy. Na przykład poprzez jedzenie bogatej w cukier trawy (wiosennej) lub dużej ilości paszy treściwej podanej jednorazowo, jak na przykład zjedzenie całej beczki z paszą. To zaburza florę jelitową w taki sposób, że powstają toksyny. Jeśli dostaną się one do krwi, może rozwinąć się ochwat. - Zapalenie macicy
Jeśli klacz nie wydali łożyska w ciągu 6 godzin po narodzinach źrebięcia, może dojść do zapalenia macicy. Jeśli te toksyny trafią do krwi, klacz może dostać ochwatu. Zawsze zwracaj na to uwagę przy narodzinach źrebięcia. - Uraz podeszwy
Niewłaściwa pielęgnacja kopyt może prowadzić między innymi do urazów podeszwy i stanów zapalnych. Regularna pielęgnacja kopyt oraz werkowanie i/lub kucie co 6-8 tygodni przez uznanego kowala jest więc zalecana. Długotrwałe kłusowanie po utwardzonych drogach i długi transport w przyczepie również mogą powodować ostry ochwat. - Leki
Podawanie niektórych leków może wprowadzić do krwi toksyczne substancje, które również mogą spowodować ochwat. Jeśli Twój koń lub kuc jest wrażliwy na ochwat, warto zawsze dokładnie przeczytać ulotkę przed podaniem leku lub skonsultować się z weterynarzem. - Choroby
Konie i kuce z chorobą Cushinga (PPID) są szczególnie podatne na ochwat.
Mój koń ma ochwat. Co teraz?
Gdy Twój koń ma ochwat, najlepiej zrobić następujące rzeczy:
- Natychmiast skonsultuj się z weterynarzem.
- Nie podawaj już paszy treściwej ani nie wypasaj na pastwisku, lecz karm jedynie ubogim i łykowatym sianem. Zamiast paszy treściwej możesz wybrać suplement witaminowo-mineralny, taki jak Pavo Vital lub smaczki Pavo DailyFit. Wymieszaj Pavo Vital z Pavo DailyPlus, aby stymulować żucie i zapobiegać wrzodom żołądka.
- Postaw konia na mokrym piasku lub w błocie, aby ciągle chłodzić kopyta i zmniejszyć nacisk na nie.
- Aby zmniejszyć ból i ucisk, warto skonsultować się z weterynarzem i kowalem w celu ustalenia, jakie inne środki można podjąć.
Zapobieganie ochwatowi
Dzięki tym wskazówkom możesz jak najbardziej zapobiec ochwatowi u swojego konia lub kuca:
- Zapewnij stopniowe przejście z stajni na pastwisko. Zacznij od kilku minut dziennie i każdego dnia wydłużaj ten czas.
- Wypuszczaj konia na zewnątrz rano, gdy poziom fruktanów jest jeszcze niski, i w razie potrzeby monitoruj indeks fruktanowy. Uwaga: dla wrażliwych koni niebezpieczne jest wypuszczanie rano po nocnym przymrozku.
- Unikaj wypasu na ogołoconej łące: krótka, zestresowana trawa zawiera stosunkowo dużo cukru.
- Rano najpierw podaj paszę objętościową w stajni lub przygotuj mokrą mieszankę z Pavo SpeediBeet lub Pavo FibreBeet. To sprawia, że Twój koń czuje się syty, więc w pierwszych godzinach zjada mniej trawy.
- Dostosuj ilość paszy treściwej, gdy Twój koń wychodzi na pastwisko.
- Kwatery padokowe są dobrym rozwiązaniem dla wrażliwych koni i kuców. Ustawiasz ogrodzenie na łące, które przesuwasz, aby nie mogły jeść nieograniczonej ilości trawy.
- U klaczy zwracaj uwagę na terminowe wydalenie łożyska (w ciągu 6 godzin).
- Dla koni podatnych na ochwat warto rozważyć, czy dieta bezzbożowa nie jest lepszą opcją. W ten sposób ograniczasz spożycie cukrów i skrobi.
